Olejowy cykl część 3: „Złoty płyn” z Południa i „oliwa z Północy”

Magdalena Ziółek

Olejowy cykl część 3: „Złoty płyn” z Południa i „oliwa z Północy”

Dlaczego to właśnie one dominują na patelniach?

Z tego wpisu dowiesz się:

  • Dlaczego właśnie oliwa uznawana jest jako jeden z najzdrowszych tłuszczów i elementów naszej diety i jakie korzystne oddziaływanie na organizm wykuje
  • Jak oliwa z oliwek prezentuje się na tle innych tłuszczów
  • Od czego zależy przydatność tłuszczu do smażenia
  • Na czym smażyć, a z czego lepiej zrezygnować

O właściwościach oliwy z oliwek naukowcy rozwodzą się już ładnych paru lat. Możecie o nich przeczytać w wielu miejscach, dlatego ja dzisiaj postanowiłam zamknąć mój olejowy cykl na krótkim podsumowaniu wartości odżywczych oliwy z oliwek i w przystępny sposób pokazać Wam, dlaczego właśnie ona wraz z olejem rzepakowym najlepiej nadaje się do smażenia.

Skarbiec wartości odżywczych

Poza kwasami tłuszczowymi, wśród których w oliwie dominują (73%) kwasy tłuszczowe jednonienasycone (JNKT), występuje w niej szereg innych związków o właściwościach odżywczych:

– ✅antyoksydanty – zapewniają oliwie odporność na utlenianie! (niezwykle cenne składniki)

– ✅związki fenolowe, alkohole, glikozydy oraz flawonoidy –działają przeciwutleniająco, co wykorzystuje się w leczeniu schorzeń układu sercowo-naczyniowego, oddechowego, pokarmowego a nawet chorobach skóry; to właśnie one chronią nas przed nowotworami!

– ✅skwalen – obniża poziom cholesterolu, poprawia odporność, działa antybakteryjnie i przeciwnowotworowo

– ✅sterole – tak jak i w oleju lnianym – działają przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, przeciwnowotworowo i antyoksydacyjnie

– ✅witamina E – potężny antyoksydant: hamuje procesy nowotworzenia, starzenie się komórek, zapobiega miażdżycy

– ✅karotenoidy (czyli m.in. luteina, beta karoten) – mają korzystny wpływ na wzrok, układ odpornościowy i oczywiście działanie antyoksydacyjne

Cholesterol zbyt wysoki? Podwyższone CRP? Zaburzenia trawienia? Obawa przed cukrzycą typu 2? Zapalenie wątroby? A może ryzyko demencji bądź choroby Alzheimera?

Możecie nie wierzyć, ale oliwa z oliwek wykazuje udowodnione prozdrowotne i profilaktyczne działanie w każdym z tych przypadków!

  1. Może zmniejszać stężenie cholesterolu całkowitego oraz frakcji LDL
  2. Może zmniejszać stężenie markerów stanu zapalnego m.in. CRP
  3. Może powodować zwiększenie stężenia cholesterolu frakcji HDL
  4. Działa ochronnie na błonę śluzową żołądka oraz jelit, dlatego zalecana jest osobom mającym problemy trawienne, z wątrobą lub pęcherzykiem żółciowym
  5. Może spowalniać procesy degeneracji układu nerwowego, czyli zmniejszać ryzyko demencji i choroby Alzheimera!
  6. Redukując stan zapalny w organizmie, zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę, ułatwia redukcję masy ciała a tym samym zmniejsza ryzyko wystąpienia insulinooporności oraz cukrzycy typu 2

Raz a dobrze: CZEMU OLIWA Z OLIWEK JEST DOBRA DO SMAŻENIA

  • Zacznijmy od podstaw: tłuszcze różnią się między sobą składem kwasów tłuszczowych (a więc proporcjami kwasów nasyconych NKT, jednonienasyconych JNKT i wielonienasyconych WNKT).
  • Nasza dieta, według rekomendacji, powinna obfitować w kwasy jedno- i wielonienasycone, podczas gdy kwasy nasycone powinny stanowić maksymalnie 10% podaży energii (u osób zdrowych).
  • Oliwa z oliwek jest głównie źródłem jednonienasyconych kwasów tłuszczowych (tak jak i olej rzepakowy).
  • O stosunku kwasów n-3 do n-6 wspominałam w części 2 o oleju lnianym, ale dla przypomnienia powinien być on jak najbardziej zbliżony do proporcji 1:4. Oliwa z oliwek (tak jak i olej rzepakowy) pozostają w miarę neutralne w tym zakresie i w porównaniu do innych mają całkiem niezły stosunek kwasów omega 3 do omega 6 wynoszący odpowiednio 1:10 i 1:2.

To teraz parę dodatkowych, lecz niezbędnych informacji:

  • Punkt dymienia – temperatura, przy której tłuszcz zaczyna się palić wyzwalając szkodliwe substancje i tracąc wartości odżywcze, ALE sam w sobie NIE JEST DOBRYM WYZNACZNIKIEM STABILNOŚCI TŁUSZCZU
  • Szybkość utleniania – zależy od składu kwasów tłuszczowych – gdy tłuszcz zawiera dużo WNKT utleni się szybciej, natomiast im więcej NKT tym procesy utleniania zachodzą wolniej, dlatego też oliwa z oliwek i olej rzepakowy dzięki przewadze jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, nie utleniają się tak szybko jak np. olej lniany, czy olej z pestek winogron
  • Stabilność oksydacyjna – określa przydatność tłuszczu do spożycia, z uwagi na wysoką zawartość jednonienasyconego kwasu oleinowego, oliwa z oliwek i olej rzepakowy mają wysoką stabilność antyoksydacyjną. Należy uważać, gdyż tłuszcze zwierzęce z uwagi na wysoką zawartość NKT mają wysoką stabilność oksydacyjną, a jednak spożywane w nadmiernych ilościach przyczyniają się do rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego!
  • Co ciekawe, badania wykazały, że oliwa z oliwek jako jedyna w wersji tłoczonej na zimno (extra virgin) wykazała wyższą stabilność od swojej rafinowanej siostry. Dlaczego? Ponieważ produkt nierafinowany zawiera dużą ilość antyoksydantów zapobiegających utlenianiu tłuszczu.

❗A więc cechy tłuszczu odpowiedniego do obróbki termicznej to:

· Duża zawartość JNKT

· Duża zawartość antyoksydantów

· Niska zawartość WNKT

· Jak najniższa zawartość cholesterolu (utlenia się, stając się szkodliwym dla zdrowia)

Podsumowując: co można na patelnię wlać a czego absolutnie unikać

  • Oliwa z oliwek extra virgin i olej rzepakowy rafinowany : wysoka zawartość JNKT i naturalnych przeciwutleniaczy ➡ dobre do wszelkich rodzajów obróbki termicznej (uwaga: oliwa rafinowana nie jest już taka dobra, natomiast olej rzepakowy tłoczony na zimno zachowuje się podobnie jak olej rzepakowy rafinowany)
  • Olej kokosowy: bogaty w NKT, nie zawiera cholesterolu ➡ nie należy nadużywać go w kuchni ale od czasu do czasu nie jest złym wyborem
  • Masło, smalec, łój: wysoka zawartość cholesterolu i NKT ➡ zrezygnować ze smażenia na nich

Jak Wam się podobał taki cykl? O czym jeszcze chcielibyście dowiedzieć się więcej? Dajcie znać!

Jeśli podobał Ci się ten wpis i chciałbyś pokazać mi, że doceniasz moją pracę, proszę zostaw mi komentarz lub udostępnij ten post dalej 🙂

Wszystkiego dobrego!

Magdalena :))

#olej #rzepakowy #olejrzepakowy #oliwazoliwek #oliwa #extra #virgin #rafinacja #nierafinowane #oleje #tłuszcze #zdrowetłuszcze #naczymsmażyć #smażenie #obróbka #termiczna #któryolejdosmażenia #WNKT #zdrowe #tłuszcz #zdrowie #jemyzgłową #jemyzglowa #dietetyka #dieta #odżywianie #jedzenie #świadomość #wiedza #olejkokosowy #NKT #kwasytłuszczowe #cholesterol #utlenianie #antyoksydanty #gotowanie #poradykulinarne #kuchnia #zdroweżycie #zdroweodżywianie

Udostępnij: