Dlaczego to właśnie one dominują na patelniach?
Z tego wpisu dowiesz się:
- Dlaczego właśnie oliwa uznawana jest jako jeden z najzdrowszych tłuszczów i elementów naszej diety i jakie korzystne oddziaływanie na organizm wykuje
- Jak oliwa z oliwek prezentuje się na tle innych tłuszczów
- Od czego zależy przydatność tłuszczu do smażenia
- Na czym smażyć, a z czego lepiej zrezygnować
O właściwościach oliwy z oliwek naukowcy rozwodzą się już ładnych paru lat. Możecie o nich przeczytać w wielu miejscach, dlatego ja dzisiaj postanowiłam zamknąć mój olejowy cykl na krótkim podsumowaniu wartości odżywczych oliwy z oliwek i w przystępny sposób pokazać Wam, dlaczego właśnie ona wraz z olejem rzepakowym najlepiej nadaje się do smażenia.
Skarbiec wartości odżywczych
Poza kwasami tłuszczowymi, wśród których w oliwie dominują (73%) kwasy tłuszczowe jednonienasycone (JNKT), występuje w niej szereg innych związków o właściwościach odżywczych:
– ✅antyoksydanty – zapewniają oliwie odporność na utlenianie! (niezwykle cenne składniki)
– ✅związki fenolowe, alkohole, glikozydy oraz flawonoidy –działają przeciwutleniająco, co wykorzystuje się w leczeniu schorzeń układu sercowo-naczyniowego, oddechowego, pokarmowego a nawet chorobach skóry; to właśnie one chronią nas przed nowotworami!
– ✅skwalen – obniża poziom cholesterolu, poprawia odporność, działa antybakteryjnie i przeciwnowotworowo
– ✅sterole – tak jak i w oleju lnianym – działają przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, przeciwnowotworowo i antyoksydacyjnie
– ✅witamina E – potężny antyoksydant: hamuje procesy nowotworzenia, starzenie się komórek, zapobiega miażdżycy
– ✅karotenoidy (czyli m.in. luteina, beta karoten) – mają korzystny wpływ na wzrok, układ odpornościowy i oczywiście działanie antyoksydacyjne
Cholesterol zbyt wysoki? Podwyższone CRP? Zaburzenia trawienia? Obawa przed cukrzycą typu 2? Zapalenie wątroby? A może ryzyko demencji bądź choroby Alzheimera?
Możecie nie wierzyć, ale oliwa z oliwek wykazuje udowodnione prozdrowotne i profilaktyczne działanie w każdym z tych przypadków!
- Może zmniejszać stężenie cholesterolu całkowitego oraz frakcji LDL
- Może zmniejszać stężenie markerów stanu zapalnego m.in. CRP
- Może powodować zwiększenie stężenia cholesterolu frakcji HDL
- Działa ochronnie na błonę śluzową żołądka oraz jelit, dlatego zalecana jest osobom mającym problemy trawienne, z wątrobą lub pęcherzykiem żółciowym
- Może spowalniać procesy degeneracji układu nerwowego, czyli zmniejszać ryzyko demencji i choroby Alzheimera!
- Redukując stan zapalny w organizmie, zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę, ułatwia redukcję masy ciała a tym samym zmniejsza ryzyko wystąpienia insulinooporności oraz cukrzycy typu 2
Raz a dobrze: CZEMU OLIWA Z OLIWEK JEST DOBRA DO SMAŻENIA
- Zacznijmy od podstaw: tłuszcze różnią się między sobą składem kwasów tłuszczowych (a więc proporcjami kwasów nasyconych NKT, jednonienasyconych JNKT i wielonienasyconych WNKT).
- Nasza dieta, według rekomendacji, powinna obfitować w kwasy jedno- i wielonienasycone, podczas gdy kwasy nasycone powinny stanowić maksymalnie 10% podaży energii (u osób zdrowych).
- Oliwa z oliwek jest głównie źródłem jednonienasyconych kwasów tłuszczowych (tak jak i olej rzepakowy).
- O stosunku kwasów n-3 do n-6 wspominałam w części 2 o oleju lnianym, ale dla przypomnienia powinien być on jak najbardziej zbliżony do proporcji 1:4. Oliwa z oliwek (tak jak i olej rzepakowy) pozostają w miarę neutralne w tym zakresie i w porównaniu do innych mają całkiem niezły stosunek kwasów omega 3 do omega 6 wynoszący odpowiednio 1:10 i 1:2.
To teraz parę dodatkowych, lecz niezbędnych informacji:
- Punkt dymienia – temperatura, przy której tłuszcz zaczyna się palić wyzwalając szkodliwe substancje i tracąc wartości odżywcze, ALE sam w sobie NIE JEST DOBRYM WYZNACZNIKIEM STABILNOŚCI TŁUSZCZU
- Szybkość utleniania – zależy od składu kwasów tłuszczowych – gdy tłuszcz zawiera dużo WNKT utleni się szybciej, natomiast im więcej NKT tym procesy utleniania zachodzą wolniej, dlatego też oliwa z oliwek i olej rzepakowy dzięki przewadze jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, nie utleniają się tak szybko jak np. olej lniany, czy olej z pestek winogron
- Stabilność oksydacyjna – określa przydatność tłuszczu do spożycia, z uwagi na wysoką zawartość jednonienasyconego kwasu oleinowego, oliwa z oliwek i olej rzepakowy mają wysoką stabilność antyoksydacyjną. Należy uważać, gdyż tłuszcze zwierzęce z uwagi na wysoką zawartość NKT mają wysoką stabilność oksydacyjną, a jednak spożywane w nadmiernych ilościach przyczyniają się do rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego!
- Co ciekawe, badania wykazały, że oliwa z oliwek jako jedyna w wersji tłoczonej na zimno (extra virgin) wykazała wyższą stabilność od swojej rafinowanej siostry. Dlaczego? Ponieważ produkt nierafinowany zawiera dużą ilość antyoksydantów zapobiegających utlenianiu tłuszczu.
❗A więc cechy tłuszczu odpowiedniego do obróbki termicznej to:
· Duża zawartość JNKT
· Duża zawartość antyoksydantów
· Niska zawartość WNKT
· Jak najniższa zawartość cholesterolu (utlenia się, stając się szkodliwym dla zdrowia)
Podsumowując: co można na patelnię wlać a czego absolutnie unikać
- Oliwa z oliwek extra virgin i olej rzepakowy rafinowany : wysoka zawartość JNKT i naturalnych przeciwutleniaczy ➡ dobre do wszelkich rodzajów obróbki termicznej (uwaga: oliwa rafinowana nie jest już taka dobra, natomiast olej rzepakowy tłoczony na zimno zachowuje się podobnie jak olej rzepakowy rafinowany)
- Olej kokosowy: bogaty w NKT, nie zawiera cholesterolu ➡ nie należy nadużywać go w kuchni ale od czasu do czasu nie jest złym wyborem
- Masło, smalec, łój: wysoka zawartość cholesterolu i NKT ➡ zrezygnować ze smażenia na nich
Jak Wam się podobał taki cykl? O czym jeszcze chcielibyście dowiedzieć się więcej? Dajcie znać!
Jeśli podobał Ci się ten wpis i chciałbyś pokazać mi, że doceniasz moją pracę, proszę zostaw mi komentarz lub udostępnij ten post dalej 🙂
Wszystkiego dobrego!
Magdalena :))
#olej #rzepakowy #olejrzepakowy #oliwazoliwek #oliwa #extra #virgin #rafinacja #nierafinowane #oleje #tłuszcze #zdrowetłuszcze #naczymsmażyć #smażenie #obróbka #termiczna #któryolejdosmażenia #WNKT #zdrowe #tłuszcz #zdrowie #jemyzgłową #jemyzglowa #dietetyka #dieta #odżywianie #jedzenie #świadomość #wiedza #olejkokosowy #NKT #kwasytłuszczowe #cholesterol #utlenianie #antyoksydanty #gotowanie #poradykulinarne #kuchnia #zdroweżycie #zdroweodżywianie