Wszystko co musisz wiedzieć o niedokrwistości (anemii)

Magdalena Ziółek

Wszystko co musisz wiedzieć o niedokrwistości (anemii)

Brak Ci energii? Szybko łapiesz zadyszkę i często kręci Ci się w głowie? Masz bardzo bladą skórę i słabe włosy? Zastanów się, czy to nie anemia i koniecznie wykonaj podstawowe badania, zanim pojawią się naprawdę poważne dolegliwości!

Niedokrwistość (inaczej: anemia) jest stanem patologicznym, wynikającym z dysproporcji między zapotrzebowaniem organizmu na tlen a ograniczonymi możliwościami krwinek czerwonych do zaopatrywania narządów w tlen. Liczba krwinek czerwonych i ilość krążącej hemoglobiny nie wystarcza do prawidłowego utlenowania tkanek i organów, co może powodować ich obumieranie i w konsekwencji obciążać Twoje serce!

Anemia to stan, w którym w wynikach morfologii krwi zauważyć możesz:

-obniżone stężenie hemoglobiny (Hb)

-obniżoną wartość krwinek czerwonych (RBC)

-obniżoną wartość hematokrytu (HTC)

Narodowa Organizacja Zdrowia (WHO) definiuje anemię jako spadek stężenia hemoglobiny poniżej 12g/dl u kobiet, a 13g/dl u mężczyzn. W zależności od stężenia hemoglobiny, anemię określamy jako łagodną, umiarkowaną lub ciężką.

Zapotrzebowanie kobiet na żelazo to 18mg/d a mężczyzn 10mg/d

Często w dodatkowych badaniach, m.in. oznaczaniu poziomu żelaza w surowicy krwi, widać niedobór tego pierwiastka, a także obniżone stężenie ferrytyny, czyli białka magazynującego żelazo w komórkach (niezwykle ważne!).

straczki-1

Tutaj znajdziesz pomysł na mus z super dodatkami, który idealnie sprawdzi się w anemii.

Objawy anemii

  • Najbardziej charakterystyczne dla niedokrwistości są takie objawy jak:
  • Osłabienie
  • Męczliwość, zadyszka
  • Brak energii
  • Obniżony nastrój
  • Częsty ból i zawroty głowy
  • Nadmierna senność i jednoczesne problemy ze snem
  • Brak apetytu

Pojawiają się także zmiany w okolicach ust (zajady), włosy stają się cienkie, łamliwe i matowe, osłabieniu ulegają także paznokcie. Charakterystyczny jest także blady odcień skóry i bardzo blade spojówki oraz wnętrze jamy ustnej.

Przyczyny anemii

Przyczyn niedokrwistości może być bardzo dużo.

Może wynikać z:

  • Niedoboru składników odżywczych takich jak ŻELAZO, WITAMINA B12 i KWAS FOLIOWY
  • Hipoplazji szpiku
  • Nadmiernego rozpadu krwinek czerwonych
  • Znacznej utraty krwi
  • Chorób przewlekłych

Jednak najczęstszy rodzaj anemii, czyli tej wynikającej z niedoboru żelaza, spowodowany jest z reguły:

  • Przewlekłym krwawieniem (miesiączka, uraz, wypadek, operacja, krwawienia wewnętrzne np. w jelitach)
  • Zwiększonym zapotrzebowaniem (ciąża, laktacja, okres wzrostu)
  • Niedoborem pierwiastka w diecie
  • Zaburzeniami wchłaniania (np. w celiakii, stanach zapalnych jelit)

W wynikach badań będzie ona objawiać się:

  • ↓Hb, HTC, RBC
  • ↓MCV, MCH, MCHC – te parametry rozróżniają niedobór żelaza od niedoboru witaminy B12 lub kwasu foliowego! Jeśli masz niedobór Fe, będą one ↓; natomiast jeśli nie dostarczasz odpowiedniej ilości B12 lub kwasu foliowego, będą one ↑
  • ↓ŻELAZO
  • ↓FERRYTYNA
  • ↑Transferyna
  • ↓TIBC

Leczenie anemii

Przede wszystkim trzeba wtedy zadbać o prawidłową dietę, bogatą w żelazo, szczególnie to pochodzenia zwierzęcego (żelazo hemowe), gdyż jego przyswajalność w organizmie jest o wiele wyższa od żelaza zawartego w produktach roślinnych (żelazo niehemowe).

Należy zwrócić również uwagę na czynniki które zwiększają bądź zmniejszają przyswajalność żelaza.

Czynniki ułatwiające wchłanianie żelaza w organizmie to:

  • Witamina C (kiszonki, papryka, natka pietruszki, jarmuż, brokuł, czarna porzeczka, aronia, poziomki, cytryny)
  • Czynnik mięsny (białko zwierzęce)
  • Fruktoza (miód)

Czynniki utrudniające wchłanianie żelaza w organizmie to:

  • Fityniany (kasze, orzechy, otręby, nasiona roślin strączkowych)
  • Szczawiany (orzechy, kakao)
  • Taniny, katechiny (kawa, herbata)
  • Nadmiar błonnika (produkty pełnoziarniste)
  • Duże ilości wapnia i białek mleka (produkty mleczne)

Leczenia farmakologicznego, w postaci suplementacji żelazem należy podjąć się tylko w stanach ciężkich niedoborów i zawsze należy poprzedzić ją KONSULTACJĄ Z LEKARZEM! Żelazo w dużych ilościach może być toksyczne dla naszego organizmu. Dodatkowo wielu pacjentów w czasie suplementacji żelazem odczuwa nieprzyjemne dolegliwości takie jak np. mdłości, bóle brzucha, zaparcia, biegunki, wymioty, nudności, ponieważ zmniejsza się motoryka jelit. Trzeba wtedy pić bardzo dużo wody.

CZĘŚĆ PRAKTYCZNA – JAK ZWIĘKSZYĆ PRZYSWAJALNOŚĆ ŻELAZA W DIECIE?

Jeli nie jesteś na diecie wegetariańskiej: pamiętaj o spożyciu podrobów (wątroby, nerek) i mięsa czerwonego – to najlepsze źródło żelaza!

Uwzględnij w diecie produkty o dużej zawartości żelaza, takie jak:

  • podroby (wątroba wieprzowa – aż 18,7mg/100g!, wołowa) i wędliny podrobowe (kaszanka, pasztety).
  • żółtka jaj kurzych (7,2mg/100g),
  • sardynki,
  • mięso wołowe (3,1mg/100g),

Ze źródeł roślinnych warto postawić na:

  • strączki (fasola, groch, soczewica, soja),
  • pestki dyni i nasiona słonecznika (ok. 4mg/100g),
  • kaszę jaglaną (4,8mg/100g) oraz kaszę gryczaną
  • chleb żytni razowy (2,3mg/100g).
  • burak oraz boćwina,

! Tak popularny szpinak wbrew pozorom nie będzie najlepszym wyborem ponieważ przyswajalność żelaza z tego produktu jest niestety znikoma…

Wskazówki w niedokrwistości:

W posiłkach łącz produkty o wysokiej zawartości żelaza z warzywami i owocami bogatymi w witaminę C (czarna porzeczka, natka pietruszki, papryka), czyli:

  • Polędwica wołowa z kaszą gryczaną + sałatka z papryką i pietruszką
  • Smoothie z buraka, szpinaku + sok z cytryny, jabłko
  • Owsianka z kakao + pomarańcza, pestki dyni
  • Sałatka z burakiem, kozim serem + pestki dyni, gruszka, sok z cytryny

Nie spożywaj do posiłku kawy, herbaty, ani wina, ponieważ ograniczą wchłanianie żelaza z posiłku

Zajrzyj do tego wpisu bo świetny pomysł na dużą porcję żelaza na kanapce!

To jak? Czujesz, już że wiesz co robić? 🙂 Jeśli ten wpis był dla Ciebie przydatny, zostaw mi proszę komentarz i udostępnij ten artykuł dalej.

Wszystkiego dobrego!

Magdalena 🙂

 

Udostępnij: